23 december 2020

Vleermuishotels dankzij Windplan Groen

Onderdeel van Windplan Groen is dat het effect van de windturbines op vleermuizen zoveel mogelijk wordt beperkt én dat we maatregelen nemen die het aantal vleermuizen juist een duwtje in de rug geven. In dit nieuwsbericht vertellen we meer over. Ook gaan we kort in op de ontwikkelingen rond de Defensieradar in Nieuw-Milligen en wat dit betekent voor Windplan Groen.

Windturbines stilzetten om vleermuizen te beschermen
De ronddraaiende wieken van windturbines kunnen fataal zijn voor vleermuizen. Daarom is voor Windplan Groen uitgebreid onderzocht hoeveel en welke soorten vleermuizen in het projectgebied leven. Vervolgens is ingeschat hoeveel vleermuisslachtoffers de windturbines per jaar kunnen veroorzaken. Om te zorgen dat de populaties niet in gevaar komen, worden de windturbines voorzien van een stilstandsvoorziening zodat ze bij zeer lage windsnelheden, waarbij vleermuizen actief zijn, worden stilgezet.

Het is bekend wanneer de omstandigheden geschikt zijn voor vleermuizen en ze in de buurt van de draaiende wieken kunnen komen. Dat is het geval als:

  • De windsnelheid lager is dan vijf meter per seconde;
  • Het tussen zonsondergang en zonsopkomst is;
  • Het tussen 1 september en 15 oktober is;
  • Het droog weer is;
  • De temperatuur boven 10 graden Celsius is;

Als deze omstandigheden zich in de exploitatiefase allemaal tegelijk voordoen, staan in de eerste en laatste twee uur van de nacht windturbines stil en worden zo vleermuisslachtoffers voorkomen.

Vleermuishotel
We gaan een stap verder dan vleermuisslachtoffers beperken. Met de realisatie van de windturbines worden er ook twee vleermuishotels geplaatst. Dat zijn bouwwerken waar verschillende soorten vleermuizen een verblijfplaats in kunnen maken. Hieronder ziet u een foto van een zogeheten ECOlumn. Daarvan worden er twee geplaatst in het projectgebied (tekst loopt door onder de foto).

Hotel van vijf meter hoog
De ECOlumns worden beide zo’n vijf meter hoog. Ze bestaan uit verschillende elementen. Het ene deel is meer geschikt voor vleermuizen die normaal gesproken in gebouwen leven en het andere deel voor soorten die in bomen verblijven. De ECOlumn wordt zo geschikt gemaakt voor gewone dwergvleermuizen, ruige dwergvleermuizen, rosse vleermuizen, watervleermuizen en meervleermuizen. De buitenkant is van hout dat niet hoeft te worden behandeld. Desondanks heeft het hotel een levensduur van circa 50 jaar.

Torenvalkkast en marterbox
De ECOlumn krijgt bovenop ook een kast voor torenvalken en onderin een speciale box waar marters kunnen verblijven.

Monitoring
Als de ECOlumns er staan, wordt gemonitord of de dieren er gebruik van maken. Dat geldt overigens ook voor de omgeving van de windturbines: via een zogeheten monitoringsplan wordt de vinger aan de pols gehouden als het gaat om het aantal vleermuisslachtoffers.

Bosrijke gebieden
De ECOlumns komen aan de oostkant van het projectgebied. Beide locaties zijn op de grens van het open land en een bosachtige omgeving. Hieronder ziet u een plattegrond met de locaties en daaronder twee foto’s van de locaties (tekst loopt door onder de foto’s).

De locaties van de ECOlumns.

Locatie 1 van de ECOlumn.

Locatie 2 van de ECOlumn.

ECOlumn nabij 50 hectare nieuwe natuur
Rondom de ECOlumn op locatie 1, nabij de Stobbenweg, komt overigens nog meer nieuwe natuur: in totaal maar liefst zo’n 50 hectare. Landbouwgrond wordt omgetoverd tot ‘landbouw inclusieve natuur’, zoals mede-initiatiefnemer Jacques van Dongen, van akkerbouwbedrijf Van Dongen en groepsaccommodatie De Abbert, het noemt. Zelf neemt hij 23 van die circa 50 hectare voor zijn rekening.

Op die grond worden straks biologische akkerbouwgewassen in stroken (‘stripfarming’) geteeld met daaromheen kruidenrijk grasland en vruchtbomen. Schapen en kippen beweiden de graslanden. Samen met de andere initiatiefnemers zorgt hij ook voor een wandelroute door het gebied en hij maakt de koppeling met zijn groepsaccommodatie. Hier verblijven vaak al gezelschappen uit het onderwijs of natuurorganisaties. Voor hen kan het een proeftuin zijn, voor onderzoek of werkervaring.

De akkers van Van Dongen grenzen aan de bossen in de oostrand van de polder, maar de overgang tussen de akkers en bossen is allesbehalve vloeiend. Aan de ene kant van de sloot groeit en bloeit de natuur vrijuit, terwijl Van Dongen aan de andere kant zijn akkers strak moet beheren. Al tien jaar heeft hij daarom het idee om die overgang vloeiender te maken en na veel overleg met provincie en gemeente wordt dat in de loop van 2021 gerealiseerd.

Van Dongen hoopt hiermee inspirerend te zijn voor andere locaties, in de polder en Nederland. “Het is misschien een klein stukje, maar je moet ergens beginnen. Ik wil wel laten zien dat ook agrariërs natuurwaarden kunnen realiseren. En het vleermuishotel past hier dus prima bij”, aldus de akkerbouwer.

Defensieradar en Windplan Groen
Mogelijk heeft u recent berichten in de media gelezen over de Defensieradar in Nieuw-Milligen. De Defensieradar in Nieuw-Milligen, die het luchtruim bewaakt en beveiligt, is oud en moet  worden vervangen door een nieuwe radar. Defensie zou de nieuwe radar graag plaatsen in Herwijnen. Bij die verplaatsing zijn ook de risico’s op eventuele verstoringen door Windplan Groen meegenomen. Recent sprak een meerderheid in de Tweede Kamer zich uit tegen deze nieuwe radar in Herwijnen. Voor Windplan Groen is belangrijk dat er duidelijkheid komt over de radarkwestie.  We zijn daarover in nauw overleg met onder andere het Ministerie van Defensie en verwachten dat er een oplossing wordt gevonden. De voorbereidingen voor de bouw van Windplan Groen gaan dan ook gewoon door.

Geluid van windmolens
In een recente uitzending van het tv-programma EenVandaag werd aandacht besteed aan het geluid van windmolens. Mogelijk heeft u deze uitzending gezien. Het college van B en W van Dronten heeft de gemeenteraad een brief hierover gestuurd. Klik hier om deze brief te lezen. De hoofdconclusie is dat de uitzending geen nieuwe inzichten oplevert over het geluid van windmolens en deze conclusie onderschrijven wij.